Plastikler Nasıl Üretilir?

Plastikler, organik ürünlerden elde edilirler. Plastik üretiminde kullanılan selüloz, kömür, doğal gaz, tuz ve tabii ki ham petrol gibi maddeler doğal ürünlerdir.

Ham petrol, binlerce bileşenden oluşan kompleks bir karışımdır. Kullanışlı olabilmesi için işlenmesi gerekir.

Plastik üretimi, bir petrol rafinerisinde gerçekleşen damıtma işlemiyle başlar.

Damıtma işleminde, ağır ham petrolün fraksiyon denilen daha hafif gruplara ayrılması işi yapılır. Her bir fraksiyon, molekül büyüklüğü ve yapısı açısından farklı olan bir hidrokarbon zincir (karbon ve hidrojenden yapılan kimyasal bileşenler) karışımıdır. Bu fraksiyonlardan biri olan nafta, plastik üretiminde son derece önemli olan bir unsurdur.

Belli katalizörler gerektiren polimerleştirme ve polikondansasyon işlemleri plastik üretiminde kullanılan iki ana işlemdir. Etilen ve propilen gibi monomerler, polimerleştirme reaktöründe birbirine bağlanarak uzun polimer zincirleri oluşturur. Temelde kullanılan monomer türüne bağlı olarak, her bir polimer türünün kendisine has özelliği, yapısı ve büyüklüğü vardır.

Birçok farklı plastik türü olduğundan, iki ana polimer serisi altında toplanabilirler:

• Termoplastikler (ısıyla karşılaştığında erir ve soğutulduğunda tekrar sertleşir)
• Termosetler (kalıplandıktan sonra tekrar eritilemez)

Termoplastik Örnekleri

Akrilonitril bütadien stiren – ABS
Polikarbonat - PC
Polietilen - PE
Polietilen tereftalat - PET
Polivinilklorür - PVC
Polimetilmetakrilat - PMMA
Polipropilen - PP
Polistiren - PS
Genişletilmiş Polistrien - EP

Termoset Örnekleri
Epoxide (EP)
Phenol-formaldehyde (PF)
Poliüretan (PUR)
Politetrafloroetilen - PTFE
Doymamış poliyester reçineleri (UP)

Kaynak: Pagev
Türk Plastik Sanayicileri Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı